Το βασίλειο της διαπλοκής

Στη FIFA του Ζεπ Μπλάτερ οι αξιωματούχοι διαγωνίζονται κατά τα φαινόμενα σε διαφθορά, εξυπηρέτηση προσωπικών συμφερόντων και πλουτισμό

Αν κάθε δηκτικό πρωτοσέλιδο (όπως το “FIFA Nostra” της γαλλικής Λιμπερασιόν την περασμένη Πέμπτη), αποκαλυπτικό δημοσίευμα, επικριτικό άρθρο και καυστικό σχόλιο για τον Ζεπ Μπλάτερ ή/και για τον τρόπο λειτουργίας της FIFA υπό την ηγεσία του προσέθετε ένα ευρώ (δολάριο ή ελβετικό φράγκο) στο λογαριασμό του 79χρονου Ελβετού, η περιουσία του σήμερα μάλλον θα ήταν πολλαπλάσια όσων συνολικά κατηγορούνται πως έχουν εισπράξει οι άρτι συλληφθέντες για διαφθορά και δωροδοκία/δωροληψία συνεργάτες του στην παγκόσμια ποδοσφαιρική ομοσπονδία.

Η έκπληξη -και η κατακραυγή- της παγκόσμιας κοινότητας για τις εξελίξεις που προκάλεσαν η έρευνα της αμερικανικής και της ελβετικής εισαγγελίας είναι υποκριτική και υπερβολική. Υποκριτική, διότι αδιαφορεί για ορισμένα πολύ ζόρικα ερωτήματα (π.χ. τα πραγματικά κίνητρα των ανακριτικών αρχών ή η επέκταση της ισχύος των νόμων μιας χώρας πέρα από τα σύνορά της).

Ανθολογία σκανδάλων

Από την πλειάδα των ύποπτων υποθέσεων που απασχόλησαν την παγκόσμια κοινή γνώμη κατά τη θητεία του Ελβετού στον προεδρικό θώκο, οι πέντε μεγαλύτερες και πιο ενδεικτικές είναι οι ακόλουθες:

Προεδρική εκλογή 1998: Λίγο πριν το Παγκόσμιο Κύπελλο στη Γαλλία ο (τότε γενικός γραμματέας της FIFA) Μπλάτερ κερδίζει τη μάχη με τον (τότε πρόεδρο της UEFA) Λέναρτ Γιόχανσον. Μέχρι σήμερα δεν έχουν εκλείψει οι κατηγορίες πως σε ξενοδοχείο του Παρισιού Αφρικανοί αξιωματούχοι έλαβαν έκαστος από 50.000 δολάρια. Ο Μπλάτερ τις διαψεύδει κατηγορηματικά.

Το σκάνδαλο ISL: Μέσα από διαφημιστικές συμφωνίες για τα Παγκόσμια Κύπελλα με την (ακολούθως χρεοκοπήσασα) εμπορική εταιρεία ISL οι Ζοάο Χαβελάνζε (προκάτοχος του Μπλάτερ στην προεδρία της FIFA) και Ρικάρντο Τεϊσέιρα (πρώην γαμπρός του Χαβελάνζε) εισέπραξαν εκατομμύρια σε μίζες. Ο Μπλάτερ απαλλάχθηκε κάθε υποψίας, μολονότι το 1997 ως γενικός γραμματέας είχε επιστρέψει προσωπικά στον Χαβελάνζε μια πληρωμή ύψους 1,5 εκατομμυρίων ελβετικών φράγκων και συνεπώς πρέπει να είχε τουλάχιστον γνώση του συστήματος.

Μουντιάλ 2018 και 2022: Ήδη πριν την προ πενταετίας διπλή ανάθεση σε Ρωσία και Κατάρ δύο μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής της FIFA αποβλήθηκαν ένεκα δωροδοκίας. Πολυάριθμοι αξιωματούχοι κατηγορήθηκαν πως ήταν πρόθυμοι να πωλήσουν την ψήφο τους ή το έπραξαν κιόλας. Η FIFA παρήγγειλε έρευνα των κατηγοριών στη δική της Επιτροπή Ηθικής με επικεφαλής τον Αμερικανό Εισαγγελέα Μάικλ Γκαρσία. Μέχρι σήμερα τα αποτελέσματα της έρευνας δεν έχουν γίνει απόλυτα προσβάσιμα και ουδεμία συνέπεια υπήρξε για τους εμπλεκόμενους, ενώ από την τότε 22μελη Εκτελεστική Επιτροπή εικάζεται πως μελλοντικά θα παραμείνουν στις θέσεις τους μόνον οκτώ άτομα.

Προεδρική εκλογή 2011: Για πολύ καιρό ο Μοχάμεντ μπιν Χαμάμ φαινόταν όντως ως απειλή για τον Μπλάτερ. Ωστόσο λίγο πριν τις εκλογές ο αξιωματούχος από το Κατάρ «σκόνταψε» σε κατηγορίας δωροδοκίας από την Καραϊβική. Οι 35 ψήφοι της Concacaf θεωρούνταν καθοριστικές: ο Μπλάτερ είχε υποσχεθεί στις ομοσπονδίες ένα εκατομμύριο δολάρια ως επίσημη δωρεά από τη FIFA, ο Μπιν Χαμάμ το επιχείρησε ανεπίσημα τάζοντας 40.000 δολάρια ανά ομοσπονδία και αποκαλύφθηκε, επειδή «κελάηδησαν» αξιωματούχοι που στο μεσοδιάστημα είχαν καταδικαστεί για διαφθορά.

Εισιτήρια Μουντιάλ: Το 2006 ο -πρώην αντιπρόεδρος της FIFA και έμπιστος του Μπλάτερ- Τζακ Ουόρνερ ανέλαβε την προώθηση των εισιτηρίων για τη χώρα του (Τρινιντάντ και Τομπάγκο) που είχε προκριθεί στο Μουντιάλ της Γερμανίας. Η οικογενειακή επιχείρησή του φέρεται να εισέπραξε 900.000 δολάρια σε προμήθειες. Η έρευνα της FIFA δεν έδειξε το παραμικρό ύποπτο κατά του Ουόρνερ, παρά μόνον κατά του γιου του. Ο πατήρ την έβγαλε καθαρή με μια προειδοποίηση. Την ίδια χρονιά ο (πρώην συνάδελφός του Ουόρνερ) Ισμαήλ Μπάμτζι από την Μπουτσουάνα καταδικάστηκε, επειδή είχε πωλήσει 12 μουντιαλικά εισιτήρια στη μαύρη αγορά. Το 2014 στη Βραζιλία υπήρξαν δημοσιεύματα για παράνομα πωληθέντα εισιτήρια του Μουντιάλ από αυτά που είχε στην κατοχή του ο (αποθανών στο μεσοδιάστημα) Αργεντινός αξιωματούχος Χούλιο Γκροντόνα.

Η δειλία των αντιπάλων

Μολονότι όμως έχει βρεθεί πλειστάκις στο επίκεντρο τέτοιων σκανδάλων, ο Μπλάτερ εξακολουθεί να άρχει του παγκοσμίου ποδοσφαίρου. Η δύναμη και η μακροημέρευση του 79χρονου Ελβετού πηγάζουν από την αδυναμία και τη δειλία των εκάστοτε αντιπάλων του.

Μόλις πριν ένα χρόνο, λίγο πριν το Μουντιάλ στη Βραζιλία, δήλωσε ανερυθρίαστα στο κογκρέσο της FIFA στο Σάο Πάουλο πως θα διεκδικήσει εκ νέου την προεδρία -κι ας είχε υποσχεθεί ότι το 2015 θα αποχωρούσε! «Δεν έχω φέρει ακόμη εις πέρας την αποστολή μου» επιχειρηματολόγησε και πήρε πίσω το λόγο του. Ποιος να τον βάλει στη θέση του, άλλωστε;

Ο Μισέλ Πλατινί, στον οποίο έχουν εναποτεθεί οι περισσότερες ελπίδες, δεν δείχνει να έχει το σθένος για κάτι πιο δυναμικό από τη στάση αναμονής -είτε για το μοιραίο λάθος είτε για την οικειοθελή αποχώρηση του Μπλάτερ. Ο Γάλλος πρόεδρος της UEFA «πυροβολεί» από το παρασκήνιο, ασκεί σκληρή κριτική μέσω διαφόρων συνεντεύξεων, αλλά το ηθικό πλεονέκτημά του είναι μόνο συγκριτικό.

Διότι πώς μπορεί να κηρύξει τον πόλεμο προβάλλοντας εαυτόν ως την αξιόπιστη εναλλακτική, όταν ως αντιπρόεδρος της FIFA ευρίσκεται εδώ και καιρό στην ίδια βάρκα με τον Ελβετό, όταν έχει ψηφίσει ο ίδιος υπέρ του Μουντιάλ στο Κατάρ το 2022 και όταν λίγες εβδομάδες αργότερα ο γιος του (Λοράν) προσελήφθη ως επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος του ομίλου Qatar Sport Investments; Ρητορικό το ερώτημα.

Δημοσιεύτηκε στην κυριακάτικη Σημερινή στις 31 Μαΐου 2015