Ενενήντα λεπτά σε φουλ ρυθμό (και μπόλικες κλοτσιές σε αστραγάλους και γάμπες) ανά τέσσερις ημέρες συνεπάγονται για τους επαγγελματίες ποδοσφαιριστές υψηλού επίπεδου άνω των 60 επίσημων αναμετρήσεων στους δέκα μήνες μιας αγωνιστικής περιόδου. Προκειμένου ν’ αντεπεξέλθουν, πολλοί εξ αυτών λαμβάνουν παυσίπονα, των οποίων η χρήση εκτοξεύεται σε μεγάλες διοργανώσεις μετά το πέρας των εγχώριων πρωταθλημάτων, όπως δηλαδή το τρέχον Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα.
Τι ερασιτέχνης, τι επαγγελματίας
Σε μία μελέτη της FIFA που θα δημοσιευτεί σε λίγους μήνες οι επιστήμονες αναζήτησαν τα αίτια για την τόσο συχνή χρήση παυσίπονων από τους αθλητές. Για λογαριασμό της παγκόσμιας ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας ο καθηγητής Γενς Κλάινερτ (κοινωνιοψυχολόγος στην Αθλητική Σχολή της Κολωνίας που ερευνά εδώ και χρόνια την ψυχολογία, την υγεία και τα κίνητρα στον αθλητισμό) ρώτησε -από κοινού με τον ερευνητή Τόνι Γκραφ-Μπάουμαν και τον αναλυτή ντόπινγκ Μάριο Τέβις- 400 αθλητές (ερασιτέχνες κι επαγγελματίες ποδοσφαιριστές, καλαθοσφαιριστές, παίκτες του χάντμπολ και του χόκεϊ) σε Γερμανία, Αυστρία κι Ελβετία.
«Είτε θέλουν να αντέξουν σ’ ένα καθορισμένο πρόγραμμα προπονήσεων ή να παίξουν σ’ έναν αγώνα, για τον οποίο υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν θα ήταν απολύτως έτοιμοι. Σε τέτοιες περιπτώσεις διαπιστώνει κάποιος τα διλήμματα των παυσίπονων», συμπύκνωσε τις απαντήσεις ο Κλάινερτ. Το 36% των ερωτηθέντων δήλωσε πως λάμβανε παυσίπονα τη στιγμή της μελέτης, ενώ σχεδόν οι μισοί παραδέχτηκαν ότι λαμβάνουν ταυτόχρονα και άλλα δραστικές ουσίες.
Οι ερευνητές δεν διαπίστωσαν μεγάλες διαφορές ανάμεσα στα αθλήματα, μόνον οι παίκτες του χάντμπολ φαίνεται να λαμβάνουν φάρμακα πιο συχνά. Για τις διαφορές ανάμεσα σε ερασιτέχνες και επαγγελματίες ποδοσφαιριστές ο Κλάινερτ τόνισε ότι «δεν είναι όσες αναμέναμε. Για έναν ερασιτέχνη, για τον οποίο αυτό το άθλημα είναι όλος ο κόσμος, το κίνητρο λήψης παυσίπονων είναι τόσο μεγάλο όσο κι ενός επαγγελματία ποδοσφαιριστή». Αντιθέτως η μελέτη κατέδειξε ότι οι οικονομικές εξαρτήσεις δεν επηρεάζουν την απόφαση λήψης παυσίπονων.
Το παράδειγμα του Κλάσνιτς
Ο Κλάινερτ διαπίστωσε ακόμη ότι πολλοί παίκτες αγνοούν την επίδραση των παυσίπονων. Ορισμένοι παίρνουν τις ταμπλέτες ακόμη και για λόγους προφύλαξης, κάτι εντελώς παράλογο. Επίσης οι αθλητές δεν έχουν σαφή εικόνα για τις πιθανές συνέπειες. Κακή χρήση μπορεί να οδηγήσει σε μη αναστρέψιμες βλάβες σε ιστούς, κλειδώσεις και συνδέσμους, υψηλή δοσολογία βάζει σε κίνδυνο στομάχι και νεφρά.
Ο Ιβάν Κλάσνιτς γνωρίζει κάτι παραπάνω επ’ αυτού. Ο Κροάτης επιθετικός αξιώνει αποζημίωση άνω του ενός εκατομμυρίου ευρώ από το γιατρό της Βέρντερ, Γκετς Ντιμάνσκι, τον οποίο μέμφεται ότι δεν διέγνωσε μια ασθένεια στα νεφρά του και την επιδείνωσε χορηγώντας του μεγάλες δόσεις παυσίπονων. Μέχρι στιγμής ο Κλάσνιτς έχει υποβληθεί σε δύο μεταμοσχεύσεις νεφρών. Οι αντίδικοι αναμένουν ένα πόρισμα εδώ και μια τετραετία, ωστόσο ούτε ο Ντιμάνσκι ούτε ο Κλάσνιτς θέλησαν να τοποθετηθούν για την επί του παρόντος ανοικτή διαδικασία.
Κατάχρηση εν τη απουσία κυρώσεων
Σύμφωνα με τη FIFA, στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Νοτίου Αφρικής το 2010 σχεδόν το 60% των ποδοσφαιριστών έλαβαν παυσίπονα. Σχεδόν το 40% τα κατάπιναν πριν από κάθε παιχνίδι. Η σύγκριση με προηγούμενες διοργανώσεις καταδεικνύει ότι η τάση είναι αυξητική. «Για μας η χρήση παυσίπονων είναι ξεκάθαρη κατάχρηση φαρμάκων», διατρανώνει ο αρχίατρος της FIFA, Γίρι Ντβόρακ. Στη μελέτη της παγκόσμιας ομοσπονδίας δεν διαπιστώνονται διαφορές ανάμεσα στις ηπείρους. Σύμφωνα με τα προγνωστικά στη διάρκεια του Euro2012 σχεδόν οι μισοί ποδοσφαιριστές νάρκωναν τους πόνους τους.
Ο Κλάινερτ πιστεύει ότι στην ανεύθυνη χρήση συνεισφέρει προ πάντων το μικρό όριο αναστολών κι ενδοιασμών. Οι αθλητές δεν έχουν να φοβούνται κυρώσεις. Τα φάρμακά αυτά δεν αναγράφονται στη λίστα των απαγορευμένων ουσιών και δεν μειώνουν κάποιον εντός των αποδυτηρίων. «Στον αντίποδα, θεωρείται… coolνα έχεις πάρει κάτι πριν το παιχνίδι. Δείχνει ότι πονάς. Και όποιος πονά, είναι καλός. Αυτό ελαττώνει τους φραγμούς», σημειώνει ο Γερμανός επιστήμονας.
«Όχι πρόσωπα, προϊόντα!»
Ο συνάδελφός του, Ίνγκο Φρόμπεζε, διευθυντής του Κέντρου Υγείας της Κολωνίας, ερευνά εδώ και χρόνια την αναζωογόνηση και ανάρρωση στον αθλητισμό και ασχολείται συνεπώς και με την κατάχρηση παυσίπονων στο ποδόσφαιρο. Ο Φρόμπεζε έχει μείνει άναυδος: «Αυτοί πλέον δεν είναι πρόσωπα, είναι προϊόντα. Οι αθλητές ξεπουλιούνται εντελώς».
Ο Γερμανός επιστήμονας γνωρίζει ορισμένους αθλητές που «δεν μπορούν καν να τρέξουν με τα παιδιά τους, διότι οι αστράγαλοί τους είναι διαλυμένοι. Το σώμα τους μοιάζει με στυμμένες λεμονόκουπες. Επιχειρείται να βγάλουν από αυτό το μέγιστο, μεταξύ άλλων και για οικονομικούς λόγους».
Το χειρότερο κατά τον Φρόμπεζε είναι η απουσία διαλειμμάτων αναζωογόνησης στο αθλητικό πρόγραμμα: «Χρησιμοποιούνται όλα τα μέσα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα στη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος. Κάποιος μπορεί μετά βίας να τη σκαπουλάρει για αυτές τις τρεις εβδομάδες, ωστόσο οι σύλλογοι και οι ποδοσφαιριστές θα πληρώσουν το τίμημα στους πρώτους μήνες του νέου πρωταθλήματος».
Απαγορευμένες ουσίες
Τότε θα ξεκινήσει, όπως πάντα μετά από μεγάλα τουρνουά, η επόμενη μεγάλη συζήτηση για το θέμα. Μέχρι στιγμής αυτή η συζήτηση δεν έχει επιφέρει αλλαγές. Εξ ου και ο Χανς Γκέιερ, εμπορικός διευθυντής για την προληπτική έρευνα ντόπινγκ, εισηγείται ένα νέο δρόμο για την ελαχιστοποίηση της χρήσης παυσίπονων: «Αυτές οι ταμπλέτες σβήνουν τους μηχανισμούς προστασίας του σώματος. Τοιουτοτρόπως μπορεί να προκύψει μια απόδοση που δεν θα ήταν εφικτή με άλλον τρόπο. Παυσίπονα λαμβάνονται ακόμη και στις προπονήσεις, επειδή διευκολύνουν το μεγαλύτερο περιεχόμενο και την υψηλότερη έντασή της».
Ανάλογα με το περιερχόμενο τα παυσίπονα πληρούν κατά τους Γκέιερ και Φρόμπεζε όλες τις προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να συντρέχουν για την αξιολόγηση ενός μέσου ως απαγορευμένης ουσίας. Ο Κλάινερτ, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης της FIFA, καταλήγει: «Αν παίρνω παυσίπονο, χωρίς να έχω έντονους πόνους, δεν χρειάζεται καν να συζητούμε για το τι θεωρείται αυτό».
Δημοσιεύτηκε στην ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου