Η τελική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1966 στην Αγγλία ήταν η μοναδική φορά που συμμετείχε στη συγκεκριμένη διοργάνωση ο Εουσέμπιο. Ωστόσο το «μαύρο μαργαριτάρι» της Πορτογαλίας κατάφερε να λάμψει τόσο, ώστε να μετατραπεί σε θρύλο. Ο γεννημένος στις 25 Ιανουαρίου 1942 στη Μοζαμβίκη άσος, ο οποίος κουβαλούσε τη φήμη ενός ποδοσφαιρικού θεού, σημείωσε εννέα τέρματα στην πρώτη και τελευταία του συμμετοχή σε Μουντιάλ.
Από τρυφερή ηλικία ο ευλύγιστος και συνάμα δυναμικός ποδοσφαιριστής, τον οποίο αργότερα πολλοί σύγκριναν με πάνθηρα, διέπρεψε στην πατρίδα του αγωνιζόμενος στη Λουρένσο Μάρκες. Οι δύο μεγάλοι σύλλογοι της Λισσαβόνας, Μπενφίκα και Σπόρτινγκ, έστρεψαν την προσοχή τους σε αυτό το ακατέργαστο διαμάντι από την τότε πορτογαλική αποικία στα νοτιοανατολικά της Αφρικής. Ξεκίνησε ένας πραγματικός πλειοδοτικός διαγωνισμός, τον οποίο εν τέλει κέρδισε η Μπενφίκα.
Ο 18χρονος τότε Εουσέμπιο αποδείχθηκε ένα λαχείο για τους «αετούς», στους οποίους εντάχθηκε το 1960 και αγωνίστηκε συνολικά για 14 χρόνια. Δύο χρόνια μετά την άφιξή του κατέκτησε μαζί τους το Κύπελλο Πρωταθλητριών κατορθώνοντας στον τελικό της διοργάνωσης να επισκιάσει ακόμη και τον μέγα Αλφρέδο ντι Στέφανο της «βασίλισσας».
Ο Εουσέμπιο έδωσε δύναμη και αυτοπεποίθηση στο πορτογαλικό ποδόσφαιρο. Ήταν αυτός που διασφάλισε την πρόκριση στην τελική φάση του Μουντιάλ της Αγγλίας, όπου όσοι μέχρι τότε απλώς είχαν ακούσει διηγήσεις γι’ αυτό το ποδοσφαιρικό φαινόμενο έγιναν αυτόπτες μάρτυρες και λάτρεις της τέχνης του. Διότι ο «μαύρος πάνθηρας» δεν εκπλήρωσε απλώς τις προσδοκίες -τις υπερκέρασε!
Καρέ σε 24’!
Στη φάση των ομίλων η Πορτογαλία πανηγύρισε νίκες επί της Ουγγαρίας (3-1), της Βουλγαρίας (3-0) και της παγκόσμιας πρωταθλήτριας Βραζιλίας (3-1 με δύο τέρματα του Εουσέμπιο). Στα προημιτελικά αντίπαλος ήταν η Βόρειος Κορέα, η οποία είχε προκριθεί χάρη σε μια απροσδόκητη νίκη επί της Ιταλίας και ενώπιον 50.000 θεατών στο «Γκούντισον Παρκ» ήταν μπροστά στο σκορ με 3-0 μετά από 25 λεπτά! Οι Ίβηρες είχαν ανάγκη τον Εουσέμπιο κι εκείνος δεν κώφευσε στο κάλεσμά τους. Ως το 59’ είχε βρει τέσσερις φορές το δρόμο προς τα δίχτυα! Το παιχνίδι είχε γυρίσει, το τελικό 5-3 έστειλε την Πορτογαλία στα ημιτελικά, όπου την περίμενε η οικοδέσποινα.
Η Αγγλία αποδείχθηκε τερματικός σταθμός, επειδή -μεταξύ άλλων- ο Εουσέμπιο βρήκε τον μάστορά του στο πρόσωπο του σκληροτράχηλου και ενίοτε αντιαθλητικού Νόμπι Στάιλς. «Χάσαμε μεν τον ημιτελικό, αλλά το πορτογαλικό ποδόσφαιρο ήταν ένας από τους μεγάλους νικητές», εκτίμησε αργότερα ο «μαύρος πάνθηρας», όταν το χαρακτηριστικό χαμόγελό του υπερνίκησε τα πικρά δάκρυα του αποκλεισμού. Επρόκειτο για ένα περήφανο χαμόγελο, με το οποίο «απαντούσε» μόνιμα στις διαρκώς επαναλαμβανόμενες ρατσιστικές προκλήσεις.
Άγαλμα
Μετά από 64 παιχνίδια και 41 τέρματα ο Εουσέμπιο τερμάτισε την καριέρα του με το εθνόσημο, αλλά σε συλλογικό επίπεδο συνέχισε να αγωνίζεται με εξαιρετική επιτυχία στην Μπενφίκα. Μετά από 11 πρωτάθλημα και πέντε κύπελλα αποχώρησε το 1974 από τη Λισαβόνα και συνέχισε στη Βόρεια και Κεντρική Αμερική, προτού το 1978 ένας τραυματισμός στο γόνατο τον υποχρεώσει να κρεμάσει τα παπούτσια του.
Αναγνωρίζοντας τον Μοζαμβικανό, ο οποίος το 2004 ήταν πρεσβευτής της κατ’ επιλογήν πατρίδας του στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, ως έναν εν ζωή θρύλο η Μπενφίκα του απέτισε φόρο τιμής τοποθετώντας ένα μπρούτζινο άγαλμά του στην είσοδο του “Estadio de Luz”. Ένα άγαλμα αναγνώρισης και ευχαριστίας για τα 317 τέρματα σε 301 παιχνίδια πρωταθλήματος, για την αφοσίωση και το χαμόγελό του.
Ο «χρυσός σκόρερ» Τζέοφ Χαρστ (Αγγλία)
30 Ιουλίου 1966, στάδιο Ουέμπλεϊ, Λονδίνο. Μετά την ισοφάριση του Ουέμπερ σε 2-2 ο τελικός του Παγκοσμίου Κυπέλλου ανάμεσα σε Αγγλία και Γερμανία οδηγείται στην παράταση. Το ρολόι σημαδεύει το 101’, όταν ο Άλαν Μπολ βγάζει μια σέντρα, ο Τζέοφ Χαρστ υποδέχεται την μπάλα και από τα έξι μέτρα τη στέλνει στο οριζόντιο δοκάρι της γερμανικής εστίας. Ό,τι ακολουθεί, ανήκει στην ποδοσφαιρική ιστορία.
Από το δοκάρι η μπάλα αναπηδά στον αγωνιστικό χώρο. Πάνω ή μέσα από τη γραμμή; Ακόμη και ο διαιτητής Γκότφριντ Ντινστ δεν είναι βέβαιος και συμβουλεύεται τον Σοβιετικό επόπτη Τόφικ Μπαχράμοφ. Κοινή γλώσσα συζήτησης δεν υπάρχει, συνεπώς μέσω νοημάτων καταλήγουν στο πόρισμα: η μπάλα ήταν μέσα, γκολ για την Αγγλία, 3-2 υπέρ της οικοδέσποινας. Μια απόφαση, η οποία καθιέρωσε την έκφραση «το τέρμα του Ουέμπλεϊ» στο γερμανικό ποδοσφαιρικό λεξιλόγιο και έκτοτε προκαλεί έντονες συζητήσεις μεταξύ των ποδοσφαιρόφιλων.
Η ατάκα
Ο σκόρερ του -τουλάχιστον από γερμανικής άποψης- πιο αμφισβητήσιμου γκολ στην ιστορία του ποδοσφαίρου (μια εικοσαετία αργότερα οι Άγγλοι, στον ημιτελικό του Μουντιάλ στο Μεξικό κόντρα στην Αργεντινή, έγιναν θύματα ενός εξίσου αμφιλεγόμενου τέρματος: αυτού που σημείωσε ο Ντιέγκο Μαραντόνα με το θρυλικό «χέρι του Θεού») περνά οριστικά στην αθανασία στο τελευταίο λεπτό της παράτασης: μετά από βαθιά μπαλιά του Μπόμπι Μουρ φεύγει -αμαρκάριστος από τους προωθημένους Γερμανούς αμυντικούς- και με δυνατό σουτ διαμορφώνει το τελικό 4-2 που χαρίζει στην Αγγλία το μοναδικό μέχρι σήμερα παγκόσμιο κύπελλό της. Αργότερα ο Χαρστ παραδέχτηκε ότι στη συγκεκριμένη φάση ήθελε απλώς να στείλει την μπάλα στην κερκίδα, ώστε να κερδίσει χρόνο!
Τη στιγμή της πάσας ο διαιτητής είχε βάλει τη σφυρίχτρα στο στόμα, χωρίς όμως να τη χρησιμοποιήσει. Ορισμένοι θεατές παρανόησαν, υπέθεσαν πως ο αγώνας είχε λήξει και εισέβαλαν στον αγωνιστικό χώρο προσφέροντας στην αγγλική αθλητική μετάδοση την πιο διάσημη ατάκα της δια στόματος του σχολιαστή του BBC Κένεθ Γούλστενχομ: «Και εδώ έρχεται ο Χαρστ, έχει πάρει… (αντιλαμβάνεται τους εισβολείς)… ορισμένοι θεατές είναι στο γήπεδο, νομίζουν ότι όλα έχουν τελειώσει! [Ο Χαρστ σουτάρει και σκοράρει] Τώρα έχουν τελειώσει! Είναι το 4-2!» Μια ατάκα, την οποία αργότερα ακόμη και οι Beatlesαπαθανάτισαν στην έκδοση του “Glass Onion” για το άλμπουμ “Anthology3”: στο τέλος του τραγουδιού ακούγεται η φωνή του Γούλστενχολμ να επαναλαμβάνει τη συγκεκριμένη ατάκα, καθώς ο ήχος χαμηλώνει…
Χατ τρικ
Επιστροφή στον Χαρστ. Ο επιθετικός της Γουέστ Χαμ είχε ισοφαρίσει στο 18’ μετά από σέντρα του συμπαίκτη του Μπόμπι Μουρ (μαζί με τον Μάρτιν Πέτερς, σκόρερ του 2-1, ο τρίτος παίκτης των «σφυριών» στην εθνική ομάδα) το 0-1 του Χέλμουτ Χάλερ. Χάρη στα τέρματα αυτά παραμένει μέχρι σήμερα ο μοναδικός παίκτης που έχει σκοράρει τρις σε τελικό Μουντιάλ (και μάλιστα με τέλειο χατ τρικ, αφού βρήκε δίχτυα με το κεφάλι, με τα δεξί και με το αριστερό πόδι)!
Στο ξεκίνημα του τουρνουά ο Χαρστ δεν ήταν πρώτη επιλογή στην επίθεση. Ο ομοσπονδιακός τεχνικός, Αλφ Ράμσεϊ, εμπιστευόταν τους Τζίμι Γκριβς (Τότεναμ) και Ρότζερ Χαντ (Λίβερπουλ). Ο πρώτος όμως τραυματίστηκε στην κνήμη στο τελευταίο παιχνίδι του ομίλου, κόντρα στη Γαλλία. Ο Χαρστ, ο οποίος πέντε μήνες νωρίτερα είχε κάνει το ντεμπούτο του με τα «τρία λιοντάρια», δεν άφησε την ευκαιρία να περάσει ανεκμετάλλευτη.
Μετά το νικητήριο τέρμα στον αμφίρροπο προημιτελικό κόντρα στην Αργεντινή κέρδισε τη θέση του βασικού. Μολονότι ο Γκριβς ήταν έτοιμος για τον τελικό και ο αγγλικός Τύπος τον ήθελε οπωσδήποτε στην ενδεκάδα, ο Ράμσεϊ στήριξε τον 24χρονο Χαρστ και δικαιώθηκε. Μόλις στην όγδοη από τις 49 συμμετοχές του με την εθνική Αγγλίας ο επιθετικός, ο οποίος το 1998 χρίστηκε ιππότης από τη Βασίλισσα Ελισάβετ, εξασφάλισε ως μουντιαλικός ήρωας μια θέση στα βιβλία της ιστορίας -ασχέτως αν η κατάκτηση του τίτλου αποδείχθηκε για τη μητέρα του ποδοσφαίρου από πολλές απόψεις περισσότερο κατάρα παρά ευλογία…
Δημοσιεύτηκε στην ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου