Κυριακή 30 Μαΐου 2010

Ζίντελαρ: Ο ήρωας του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1934


Η αλήθεια είναι πως το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1934 ήρθε υπερβολικά αργά για τη Wunderteam (ομάδα-θαύμα). Η αλήθεια είναι πως τα καλύτερα χρόνια της είχαν περάσει. Η αλήθεια είναι πως ο αρχηγός της είχε περάσει το ζενίθ της καριέρας του. Και η αλήθεια είναι πως το πλασάρισμα στην τέταρτη θέση ήταν μια μεγάλη απογοήτευση. Εντούτοις ο Ματίας Ζίντελαρ, ο κορυφαίος ποδοσφαιριστής που ανέδειξε ποτέ η Αυστρία, κατάφερε να αφήσει τη σφραγίδα του στη διοργάνωση.
Όσο μεγάλη είναι -ακόμη και σήμερα- η διαφωνία για τον χαρακτήρα, τα πολιτικά φρονήματά του και προ πάντων τον πρόωρο θάνατό του Ματίας Ζίντελαρ, τόσο απόλυτη είναι η συμφωνία για τις ποδοσφαιρικές αρετές του. Η κίνησή του έμοιαζε άυλη, απέφευγε τις σώμα με σώμα μονομαχίες. Προτεραιότητά του δεν ήταν η επίτευξη ενός τέρματος, ήθελε απλώς να παίζει -και είχε την ικανότητα. Σ’ ένα άθλημα, το οποίο στην εποχή του εξελίχθηκε σε μαζικό φαινόμενο, ο Αυστριακός σούπερ σταρ ήταν ένας από τους λόγους που οι θεατές κατέκλυζαν τα γήπεδα. Ήταν συνώνυμο του αυθεντικού θεάματος -τουλάχιστον στα καλύτερα ποδοσφαιρικά χρόνια του, στη διάρκεια των οποίων μετέτρεψε σε ευρωπαϊκές δυνάμεις τόσο την Αούστρια Βιέννης όσο και την εθνική Αυστρίας.

Ωστόσο, μέχρις ότου καταστεί κάτι τέτοιο εφικτό, ο Ζίντελαρ δεν υπερπήδησε λιγοστά εμπόδια. Γεννήθηκε το 1903 στο τσεχικό χωριό Κόζλαου, στα τρία του μετακόμισε οικογενειακώς στην εργατική συνοικία της Βιέννης, Φαβορίτεν. Το 1917 ο πατέρας του (οικοδόμος) σκοτώθηκε στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο (στο μέτωπο του Ισόνσο), συνεπώς από μικρή ηλικία ο Ζίντελαρ έπρεπε να υποστηρίξει τη μητέρα και τις τρεις αδελφές του ως μαθητευόμενος μηχανικός. Και ο δρόμος του ως ποδοσφαιριστής ήταν μετ’ εμποδίων: μικροκαμωμένος και εσωστρεφής ήταν δύσκολο να καθιερωθεί στις νεανικές ομάδες της Αούστρια Βιέννης. Το 1923 υπέστη ρήξη μηνίσκου πέφτοντας στην πισίνα, αλλά ευτυχώς η απαραίτητη εγχείριση πήγε άψογα χάρη στον ονομαστό γιατρό Δρα Χανς Σπίτσι. Έκτοτε ο Ματίας φορούσε πάντα επίδεσμο στο δεξιό γόνατο και από φόβο για νέο τραυματισμό απέφευγε ακόμη περισσότερο τη σωματική επαφή εντός του παιχνιδιού, με αποτέλεσμα να αποκτήσει το προσωνύμιο «ο χάρτινος».
Στην Αούστρια ο Ζίντελαρ εξελίχθηκε γοργά σε κορυφαίο παίκτη, προτού πάρει πολυάριθμες δελεαστικές προσφορές από συλλόγους όλης της Ευρώπης. Στην εθνική ομάδα μέτρησε 14 συμμετοχές, προτού το αφεντικό της ομοσπονδίας Χούγκο Μάισλ σταματήσει να τον καλεί (από το 1928 και μετά) ένεκα του εγωιστικού και άρρηκτα δεμένου με την μπάλα τρόπου παιχνιδιού του. Ο Ζίντελαρ παρέμεινε πιστός -από κάθε άποψη. Ως το τέλος της ζωής του δεν άλλαξε σύλλογο και δεν τροποποίησε το παραμικρό στο στιλ του. Η Αούστρια κατέκτησε δύο φορές (1933, 1936) το Mitropacup (προκάτοχο του Τσάμπιονς Λιγκ), η εθνική Αυστρίας έγινε η περίφημη “Wunderteam”, η οποία από το 1931 ως το 1933 κατέκτησε όλη την Ευρώπη, και ο Ζίντελαρ, ο οποίος κατόπιν λαϊκής απαίτησης φόρεσε ξανά το εθνόσημο το 1931, ο ιδιοφυής αρχηγός της.
Ο «πιασμένος» Έκλιντ

Στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1934 στην Ιταλία οι προσδοκίες από την Αυστρία ήταν τεράστιες, αλλά ανέφικτες. Αρκετά αστέρια της είχαν υπερβεί το ζενίθ τους, ακόμη περισσότερα είχαν μετεγγραφεί στο εξωτερικό (συνεπώς δεν ήταν διαθέσιμα για το Μουντιάλ), πλείστοι διεθνείς είχαν τραυματιστεί, ενώ οι εξ αναβολής αγωνιστικές στο αυστριακό πρωτάθλημα έπρεπε να διεξαχθούν στη διάρκεια του τουρνουά. Εν συντομία: το Παγκόσμιο Κύπελλο ήρθε υπερβολικά αργά.
Η Γαλλία, μέχρι πρότινος παιχνιδάκι στα πόδια της “Wunderteam”, λίγο έλειψε να κάνει τη ζημιά στην πρεμιέρα. Μόλις στην παράταση κατάφερε η Αυστρία με πολλή δυσκολία να προκριθεί με 3-2, ο Ζίντελαρ πέτυχε το 1-0 και έφτιαξε το 3-2. Στο 2-1 επί της Ουγγαρίας η αποδεκατισμένη ομάδα έλαμψε για τελευταία φορά, προτού αποκλειστεί στα ημιτελικά από την Ιταλία του Μπενίτο Μουσολίνι, σ’ έναν εκ των πλέον καταγέλαστων αγώνων στην ιστορία των Μουντιάλ.
Ο Σουηδός διαιτητής Ιβάν Έκλιντ (επίτιμος προσκεκλημένος στην οικία του Μουσουλίνι την προηγουμένη του αγώνα!) άνοιξε διάπλατα τον δρόμο της οικοδέσποινας προς τον τίτλο, αφού:
-στο 18’ έκλεισε προκλητικά τα μάτια στο εξόφθαλμο επιθετικό φάουλ στον Αυστριακό τερματοφύλακα Πλάτσερ (έχοντας μαζέψει στον αέρα την μπάλα μετά από σέντρα σπρώχθηκε από τους Ιταλούς Μεάτσα και Σκιάβιο, με αποτέλεσμα να προσγειωθεί με αυτήν εντός γραμμής) και κατακύρωσε το 1-0 που έμελλε να είναι το τελικό σκορ
-στην επανάληψη, σε μια σέντρα προς τον Τσίσεκ (ευρισκόταν ολομόναχος απέναντι στον Ιταλό τερματοφύλακα Κόμπι), έδιωξε ο ίδιος την μπάλα με κεφαλιά και
-σ’ όλο το παιχνίδι άφησε χωρίς κάρτα τον Μόντι, του οποίου τα μαρκαρίσματα απειλούσαν να στείλουν στο νοσοκομείο τον Ζίντελαρ!
Χρόνια αργότερα ο Έκλιντ αποδείχθηκε πως είχε δωροδοκηθεί, η Αυστρία όμως είχε αποκλειστεί και στο μικρό τελικό -χωρίς τον Ζίντελαρ και τον παρτενέρ του στην επίθεση Σαλ- είχε ηττηθεί 3-2 από τη Γερμανία. Σήμερα μπορεί να ειπωθεί με σιγουριά: υπό δυσχερέστατες συνθήκες το φάντασμα της “Wunderteam” πέτυχε -προ πάντων χάρη στον Ζίντελαρ- το μέγιστο δυνατό. Στην Αυστρία, ωστόσο, ουδείς ήθελε να το αποδεχτεί. Σύντομα τα απογοητευμένα Μ.Μ.Ε. μετονόμασαν την «ομάδα-θαύμα» σε «ομάδα-σαβούρα».
Το «παιχνίδι-προσάρτησης»

Στις 3 Απριλίου 1938, τρεις εβδομάδες μετά τη βίαιη προσάρτηση της Αυστρίας στο Γερμανικό Βασίλειο, οι ναζιστές διοργάνωσαν παιχνίδι εθνικών ομάδων στη Βιέννη: η Ostmark (ανατολική παραμεθόρια περιοχή), όπως μετονομάστηκε η Αυστρία, εμφανίστηκε -κατόπιν επιθυμίας του 35χρονου αρχηγού της- με ερυθρόλευκες (αντί για ασπρόμαυρες) εμφανίσεις.
Ήταν εξ αρχής ανώτερη, ο Ζίντελαρ και οι άλλοι έχασαν τόσο επιδεικτικά κλασικές ευκαιρίες, ώστε όλο το στάδιο αντιλήφθηκε πως υπήρχε απαγόρευση νίκης επί των Γερμανών. Στα επίσημα και στις κερκίδες οι πολυάριθμοι ναζιστές αισθάνθηκαν τη χλεύη στο πετσί τους. Στην επανάληψη ο Ζίντελαρ άνοιξε το σκορ (πανηγυρίζοντάς το επιδεικτικά μπροστά στην κεντρική κερκίδα) και ο Σέστα διαμόρφωσε το τελικό 2-0 στο περίφημο «παιχνίδι προσάρτησης», το οποίο δεν εμφανίζεται στα επίσημα στατιστικά των δύο εθνικών ομάδων!
Σχεδόν δέκα μήνες αργότερα, στις 23 Ιανουαρίου 1939, ο Ζίντελαρ ήταν νεκρός. Βρέθηκε στο κρεβάτι του δίπλα στην αναίσθητη συμβία του, η οποία λίγο αργότερα απεβίωσε επίσης, χωρίς ουδέποτε να ξυπνήσει. Ατύχημα; Αυτοκτονία; Δολοφονία; Όλα μένουν σε επίπεδο εικοτολογίας. Δεν υφίσταται καν συμφωνία για το αν έχουν απολεσθεί όντως τα πρακτικά της έρευνας που φέρονται να χάθηκαν στη διάρκεια του πολέμου.
Ποιος ήταν ο Ματίας Ζίντελαρ; Ένας επαναστάτης, ο οποίος τα έβαλε με τους ναζιστές; Ένας μεροκαματιάρης, ο οποίος αγόρασε από έναν Εβραίο την καφετέρια στο πλαίσιο της «Αριοποίησης» των πάντων; Την απάντηση δίνει ο Αυστριακός συγγραφέας Άλφρεντ Πόλγκαρ: «Είχε μυαλό στα πόδια. Ενώ έτρεχε, συνελάμβανε κάτι αναπάντεχο, κάτι απροσδόκητο και το σουτ του στην αντίπαλη εστία ήταν τόσο επιτυχημένο όσο ένα κορυφαίο αστείο, το οποίο μόνο μέσα από τη μαεστρική δομή της ιστορίας, της οποίας αποτελούσε την κορωνίδα, μπορούσε να κατανοηθεί και να αξιολογηθεί».
Δημοσιεύτηκε στην ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου