Εντός γηπέδου αλληλοσυμπληρώνονται αρμονικά και λειτουργικά συνθέτοντας ένα εφιαλτικό για κάθε αντίπαλο δίδυμο. Αλλά και εκτός των τεσσάρων γραμμών οι Αντρές Ινιέστα και Τσάβι διέπονται από την ίδια χειρουργική ακρίβεια στα λεγόμενά τους. Εξ ου και σκιαγράφησαν πιο επιτυχημένα από οποιονδήποτε άλλο τη συνταγή των εσχάτων μαζικών επιτυχιών του ισπανικού ποδοσφαίρου. «Είμαστε τέκνα του συστήματος», έκανε την αρχή ο Τσάβι, «η ακαδημία της Μπαρσελόνα νομιμοποιείται να αισθάνεται παγκόσμια πρωταθλήτρια», συμπλήρωσε ο Ινιέστα, «Ένεκα της πληθώρας παικτών από την ομάδα μας η εθνική προφανώς φέρει το γονίδιο της Μπαρσα. Ο Σέρχιο Ράμος παίρνει τη θέση του Ντάνι Άλβες, ο Τζοάν Καπντεβίλα την αντίστοιχη του Ερίκ Αμπιντάλ», κατέληξε ο Τσάβι.
Τω όντι η ισπανική ποδοσφαιρική ομοσπονδία επωφελείται εσχάτως τα μέγιστα από το σύστημα ανακάλυψης κι εξέλιξης ταλέντων, το οποίο έχει αναπτύξει εδώ και περισσότερες από δύο δεκαετίες η Μπαρσελόνα. Εξ ου και ο συντονιστής των ακαδημιών των Καταλανών, Άλμπερτ Μπενέγκες, διατείνεται με υπερηφάνεια: «Ουδείς μπορεί να πει με ακρίβεια, αν στη Νότιο Αφρική αγωνίστηκε η εθνική Ισπανίας ή η Μπαρσελόνα».
Η συνειδητή, επίμονη, μεθοδική και παραγωγική εργασία των ισπανικών συλλόγων στα τμήματα υποδομής εξασφαλίζει στην εγχώρια ομοσπονδία υπό τον Άνχελ Μαρία Βιγιάρ όχι μόνο τίτλους σε όλες τις ηλικιακές κατηγορίες αλλά και ένα φαινομενικά ανεξάντλητο αποθεματικό σε ταλέντα. «Στις μικρές εθνικές έχουμε 50 ποιοτικότατους ποδοσφαιριστές ηλικίας 19 ετών ή λίγο παραπάνω. Μπορούμε να είμαστε ήσυχοι», εκτιμά ο αθλητικός διευθυντής της ομοσπονδίας, Φερνάντο Ιέρο, «όταν φεύγει η μία γενιά, έρχεται η επόμενη», συμφωνεί ο πρώην τεχνικός του Ολυμπιακού, Ερνέστο Βαλβέρδε, του οποίου τα λεγόμενα επιρρώνει ο Μπενέγκες παραπέμποντας στη μισή ντουζίνα παικτών της Μπαρσελόνα στην εθνική Ισπανίας που μετέχει στο εν εξελίξει αυτήν την περίοδο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα U19: «Έχουμε επαρκείς προικισμένους πιτσιρικάδες, ώστε να εφοδιάζουμε και μελλοντικά την εθνική ομάδα».
Άριστη συνεργασία
Η σκέψη πως υπό αυτές τις συνθήκες όλη η δουλειά της ομοσπονδίας μετά το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2008 περιορίστηκε στην αναγόρευση του Βιθέντε ντελ Μπόσκε ως διαδόχου του Λουίς Αραγονιές στην τεχνική ηγεσία είναι βιαστική -και υπερβολικά απλοϊκή. Χάρη στη μακροχρόνια θητεία του στα τμήματα υποδομής της Ρεάλ (σ.σ. σε μια περίοδο μάλιστα που αυτά αποτελούσαν τον βασικό αιμοδότη της εθνικής ομάδας) ο 60χρονος προπονητής πιστώνεται την εντυπωσιακή βελτίωση της συνεργασίας της ομοσπονδίας με τους συλλόγους.
Οι τελευταίοι επωμίζονται σχεδόν εξ ολοκλήρου το βάρος της δουλειάς με τα ταλέντα, αφού η ομοσπονδία πέραν της “Ciudad de Futbol” (έναντι 40 εκατομμυρίων ευρώ ιδρύθηκε το 2003 στην περιοχή Λας Ρόθας της Μαδρίτης, προκειμένου η εθνική ομάδα να αποκτήσει ένα σπίτι και να σταματήσει τις περιπλανήσεις δίκην επαίτη) δεν έχει δημιουργήσει ούτε κέντρα επιδόσεων ούτε εγκαταστάσεις συστηματικής εκπαίδευσης των κορυφαίων πιτσιρικάδων. Για μεγάλο διάστημα μάλιστα το μοναδικό κριτήριο για την επιλογή προπονητή των μικρών εθνικών ήταν το ποιος είχε ανάγκη τη δουλειά -όχι το ποιος ήταν κατάλληλος γι’ αυτήν.
Χρυσή γενιά
Αποτέλεσμα; Μολονότι μετά τη δεκαετία του 90 η δραστηριοποίηση επιτυχημένων προπονητών στις μικρές εθνικές δημιούργησε ένα κύμα επιτυχιών είτε σε επίπεδο Ολυμπιάδων (χρυσό το 1992) είτε στις διοργανώσεις U16 έως και U21, αυτό ουδέποτε έφτασε πλήρως στην εθνική ανδρών. Για να αναστηθεί η τελευταία, έπρεπε να διαβεί το κατώφλι της η επονομαζόμενη «χρυσή γενιά» του ισπανικού ποδοσφαίρου. Κασίγιας, Τόρες, Τσάβι, Ινιέστα, ακόμη και αναπληρωματικοί, όπως οι Μαρτσένα και Αλμπιόλ, προήχθησαν έχοντας κατακτήσει τίτλους με τις μικρές εθνικές. Μάλιστα οι σκόρερ στους τελικούς του 2008 (Τόρες) και του 2010 (Ινιέστα) φόρεσαν μετάλλια νωρίτερα από κάθε άλλον στο νυν ρόστερ της παγκόσμιας πρωταθλήτριας, αφού κατέκτησε την πρώτη θέση στο Euro U16 του 2001. Είναι χαρακτηριστικό πως πριν τη συγκεκριμένη διοργάνωση η Ατλέτικο Μαδρίτης είχε ορίσει τη ρήτρα παραχώρησης του Τόρες στα επτά εκατομμύρια ευρώ, καίτοι αγωνιζόταν ακόμη στη δεύτερη ομάδα της!
Μετά την κατάκτηση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος U17 το 2008 οι μικρές εθνικές της Ισπανίας δεν έχουν πανηγυρίσει ξανά, κυρίως γιατί το βάρος έχει πέσει εσχάτως στην πρώτη ομάδα, στην οποία ο ντελ Μπόσκε πήρε πρόωρα παίκτες που κάλλιστα θα μπορούσαν να παίζουν στην U21 (βλέπε Πικέ και Μπούσκετες). Αυτό καθιστά ακόμη πιο σημαντική την εργασία των συλλόγων στα τμήματα υποδομής. Ομάδες όπως οι Μπιλμπάο, Σοσιεδάδ, Χιχόν, Σεβίλλη, Οσασούνα, Βαλένθια και Βιγιαρεάλ διαπρέπουν σ’ αυτόν τον τομέα, διότι αναγνώρισαν γρήγορα την ανάγκη στελέχωσης των ακαδημιών από άριστα εκπαιδευμένους παλαίμαχους ποδοσφαιριστές. «Πλέον η εργασία τους έχει γίνει επιστημονική εδώ και πολύ καιρό», υπογραμμίζει ο 53χρονος Αντόνιο Μακέντα, δευτεραθλητής Ευρώπης του 1984.
Όχημα κοινωνικής ανόδου
Η άνοδος συνδέεται και με τις κοινωνικές εξελίξεις μετά το τέλος της δικτατορίας του Φράνκο το 1977. Μέχρι τότε ίσχυε η σοφιστεία «η πείνα έχει πιο αιχμηρά κέρατα από τον ταύρο», η οποία αναδείκνυε τις αρένες των ταυρομαχιών ως τη μοναδική διέξοδο από τη φτώχεια. Πλέον όμως υπάρχει μια κατώτερη μέση τάξη, η οποία αναγνωρίζει το ποδόσφαιρο ως το κατάλληλο όχημα κοινωνικής ανέλιξης των τέκνων της, και μια ανώτερη μέση τάξη άνευ προκαταλήψεων, όπως αποδεικνύει η περίπτωση του Χεράρδ Πικέ (γιος μιας ιατρού και ενός δικηγόρου). Πάντως ο παππούς του Πικέ χρημάτισε για μεγάλο διάστημα μέλος του προεδρείου της Μπάρσα, συνεπώς το μέλλον του εγγονού ήταν μάλλον προδιαγεγραμμένο.
«Πλέον δεν είμαστε υποχρεωμένοι να αναζητούμε τα παιδιά, οι ίδιες τους οι οικογένειες τα ωθούν στο ποδόσφαιρο», σκιαγραφεί γλαφυρά τη νέα πραγματικότητα ο 44χρονος πρώην διεθνής Άντονι Γκοϊκοετσέα. Ο Τσέμα Νοριέγκα, επί μακρόν διευθυντής του κέντρου εκπαίδευσης Λεθάμα στην Αθλέτικ Μπιλμπάο, αποκαλύπτει ότι πλείστοι μεταλλωρύχοι της περιοχής εγγράφουν τους γιους τους στις ακαδημίες του συλλόγου, μολονότι σε ποσοστό άνω του 80% οι απόφοιτοι της Λεθάμα δεν αγωνίζονται ούτε μια φορά στην επαγγελματική ομάδα.
Ένας φιλόδοξος πατέρα δεν είναι κατ’ ανάγκη κακός οιωνός. Ο πατέρας του Νταβίδ Βίγια ήθελε για τον γιο του ένα καλύτερο μέλλον από το δικό του (μεταλλωρύχος), τον πρότεινε στα τμήματα υποδομής της Οβιέδο και, όταν τον απέρριψαν εκεί, τον έγραψε στην ακαδημία της συμπολίτισσας Χιχόν, στη σχολή της οποίας («Μαρέο») φοίτησαν και άλλοι μετέπειτα διεθνείς, όπως οι Μακέντα Αμπελάρδο, Λουίς Ενρίκε, οι οποίοι σήμερα δραστηριοποιούνται ως προπονητές ακαδημιών.
Μεταστροφή
Αρκετοί φιλόδοξοι γονείς ωστόσο ποντάρουν στην ποδοσφαιρική καριέρα των τέκνων τους, προκειμένου να τα μετατρέψουν ήδη από εφηβική ηλικία σε οικονομικούς αιμοδότες όλου του σογιού (βλέπε Χοσέ Αντόνιο Ρέγες). Η Ρεάλ εναντιώνεται σε αυτήν την τάση και μέσω του πρότζεκτ «Και οι γονείς παίζουν μπάλα» επιθυμεί να αποθαρρύνει τους φιλόδοξους γονείς από την υπερφόρτωση των πιτσιρικάδων με ευθύνες και απαιτήσεις.
Υπάρχει πάντως μια τυπική για την Ισπανία παράδοση που διαφυλάσσεται μέχρι σήμερα. «Οι πιτσιρικάδες ταυτίζονται κυρίως με το σύλλογο, όχι με την εθνική», υποστηρίζει ο Ρικάρντο Καλαταγιούδ από τα τμήματα υποδομών της Βαλένθια. Αν αυτή η παράδοση θα μεταβληθεί μετά τις επιτυχίες του αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος, μένει να αποδειχθεί. Ο ντελ Μπόσκε εμφανίστηκε αισιόδοξος («Στην υποδοχή μας στη Μαδρίτη πανηγύριζαν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι και οι πλείστοι φορούσαν φανέλες της εθνικής, όχι των συλλόγων τους»), το ίδιο και ο Ινιέστα: «Για τον κόσμο είναι αδιάφορο ποιος παίζει σε ποια ομάδα. Τον κόσμο δεν τον νοιάζουν τα χρώματα του συλλόγου, αλλά τα συναισθήματα».
Η χρυσή γενιά
Μια ντουζίνα παικτών από την 23μελή αποστολή της παγκόσμιας πρωταθλήτριας Ισπανίας είχαν κατακτήσει ήδη τίτλους με τις μικρότερες εθνικές.
Παγκόσμιοι Πρωταθλητές U20(1999)
Ίκερ Κασίγιας, Κάρλος Μαρτσένα, Τσάβι
Πρωταθλητές Ευρώπης U19 (2007)
Χάβι Μαρτίνες
Πρωταθλητές Ευρώπης U19 (2006)
Χεράρδ Πικέ, Χουάν Μανουέλ Μάτα
Πρωταθλητές Ευρώπης U19 (2004)
Σέρχιο Ράμος, Νταβίντ Σίλβα, Ραούλ Αλμπιόλ
Πρωταθλητές Ευρώπης U19 (2002)
Φερνάντο Τόρες, Αντρές Ινιέστα
Πρωταθλητές Ευρώπης U16 (2001)
Φερνάντο Τόρες, Αντρές Ινιέστα
Πρωταθλητές Ευρώπης U16 (1999)
Χοσέ Μανουέλ Ρέινα
Πρωταθλητές Ευρώπης U16 (1997)
Ίκερ Κασίγιας
Δημοσιεύτηκε στην ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου