Η φούσκα της Πρέμιερ Λιγκ

Αγγλικό ποδόσφαιρο: ένας γρίφος. Τον ίδιο χειμώνα, στον οποίο η εθνική ομάδα έφτασε στο ναδίρ με τον αποκλεισμό από την τελική φάση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος, οι σύλλογοι της Πρέμιερ Λιγκ έθεσαν νέο ρεκόρ με τετραπλή εκπροσώπηση στην προημιτελική φάσης του Τσάμπιονς Λιγκ. Τέσσερις σύλλογοι κορυφαίας ποιότητας, τον ίδιο καιρό στην ίδια χώρα: πρωτοφανές!

Από την άλλη, ωστόσο, οι Άγγλοι χρειάστηκαν ελάχιστους… Άγγλους για την επίτευξη αυτού του ρεκόρ. Η Άρσεναλ παρατάσσει ως επί το πλείστον μια ενδεκάδα αλλοδαπών. Στη Λίβερπουλ τον τόνο δίνουν οι ολοένα και περισσότεροι Ισπανοί. Στην Τσέλσι οι ντόπιοι Τέρι και Λάμπαρντ δεν απολαμβάνουν πλέον το ίδιο στάτους, όπως πριν μερικά χρόνια. Και στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ τα πάντα περιστρέφονται γύρω από τον Πορτογάλο showman Κριστιάνο Ρονάλντο.

Γαργαλιστικό μείγμα

Ατμόσφαιρα και στάδια, φίλαθλοι κι ευ αγωνίζεσθαι: τα τέσσερα θεμέλια του αγγλικού ποδοσφαίρου παραμένουν αγγλικά, είναι -ούτως ειπείν- η ακίνητη περιουσία της άκρως επιτυχημένης λίγκας. Ωστόσο τα υπόλοιπα (η… κινητή περιουσία) προέρχονται από το εξωτερικό: παίκτες, προπονητές, επενδυτές. Η ευρωπαϊκή επιτυχία των Άγγλων είναι η επιτυχία του… εξευρωπαϊσμού τους.

Επειδή η πλήρως ανακαινισμένη Πρέμιερ Λιγκ της δεκαετίας του ’90 κατάφερε να προσελκύσει ένα οικονομικά σθεναρό κοινό στα εκσυγχρονισμένα στάδια, τα ταμεία γέμισαν χρήματα. Με αυτά δελεάστηκαν χαρισματικοί αλλοδαποί, όπως οι Καντονά ή Τζόλα. Και δημιουργήθηκε ένα γαργαλιστικό μείγμα αγγλικής κληρονομιάς (πάθος, ρυθμός) και ευρωπαϊκής κομψότητας.

Επιπροσθέτως οι εισαγόμενοι προπονητές όπως ο Αρσέν Βενγκέρ εξάλειψαν την υστέρηση σε τακτική, τεχνική, επαγγελματική προετοιμασία. Οι εποχές, στις οποίες οι αγγλικές ομάδες ήταν το εύκολο θύμα για έξυπνους αντιπάλους, έφτασαν στο τέλος τους. Στα συνολικά οκτώ συνολικά παιχνίδια τους για τη φάση των 16 του Τσάμπιονς Λιγκ οι τέσσερις σωματοφύλακες της Πρέμιερ Λιγκ δέχτηκαν συνολικά μόλις… ένα γκολ -κι ας είχαν απέναντί τους ομάδες όπως Μίλαν και Ίντερ! Οι Άγγλοι είναι οι νέοι Ιταλοί.

Τηλεοπτικά εξαρτημένη

Κατά τον Φεράν Σεράνο, αντιπρόεδρο της Μπαρτσελόνα, η Πρέμιερ Λιγκ είναι «η λίγκα με την καλύτερη διαχείριση την τελευταία δεκαετία. Σημαντική ένδειξη προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση είναι το μετεγγραφικό παζάρι. Η Πρέμιερ Λιγκ, η οποία με δαπάνες πολύ πάνω από το μισό δισεκατομμύριο ευρώ έσπασε κάθε ρεκόρ στην τρέχουσα περίοδο, προσελκύει ποδοσφαιριστές απ’ όλον τον κόσμο.

Στον αντίποδα η Σέριε Α, η οποία πάντοτε βάσιζε την επιτυχία της στο πλεονέκτημα της συνάθροισης στην Ιταλία των καλύτερων παικτών, υπέστη απώλειες. Μετά την κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου το 2006 (και το σκάνδαλο της Γιουβέντους) οι παγκόσμιοι πρωταθλητές Τζαμπρότα, Τόνι, Γκρόσο και Καναβάρο την εγκατέλειψαν. Η ισπανική Πριμέρα Ντιβισιόν υφίσταται ακόμη μεγαλύτερη ποδοσφαιρική αιμορραγία προς όφελος της Αγγλίας, όπου αγωνίζονται και οι νυν κορυφαίοι των «φούριας ρόχας» (Φάμπρεγας και Τόρες).

Πολλοί φίλαθλοι αντιμετωπίζουν με ανάμεικτα συναισθήματα το μεγάλο εμπόριο της Πρέμιερ Λιγκ. Καταγγέλλουν την αυξανόμενη ανία ενός πρωταθλήματος, το οποίο σύντομα θα μοιάζει με… τρία: το πρώτο με τις τέσσερις ομάδες, οι οποίες ερίζουν για τα εγχώρια τρόπαια και το Τσάμπιονς Λιγκ. Το δεύτερο με τους αιώνια μικρομεσαίους. Και το τρίτο με μια χούφτα ομάδες, οι οποίες μάχονται για να παραμείνουν στην παραμυθένια χώρα του τηλεοπτικού χρήματος, όπου η ουραγός εισπράττει από την πώληση των τηλεοπτικών της δικαιωμάτων διπλάσια χρήματα απ’ ό,τι η πρωταθλήτρια Γερμανίας! Ιδού πώς και γιατί πολλές απ’ αυτές τις ομάδες πραγματοποιούν υπερβολικά μεγάλα ανοίγματα ή καθίστανται εξαρτημένες.

Χρεωμένες ως τ’ αυτιά

Πολύ πρόσφατα η Τότεναμ απειλήθηκε με αναρρόφηση στην παγκόσμια οικονομική κρίση. Ο δισεκατομμυριούχος Τζο Λιούις, του οποίου η “Tavistock Group“ κατέχει -μαζί με εκατοντάδες άλλες επιχειρήσεις- και το λονδρέζικο σύλλογο, έχασε στην παρ’ ολίγον χρεοκοπία της επενδυτικής τράπεζας Bear Stearns πάνω από ένα δισεκατομμύριο δολάρια! Ισχυρίστηκε πάντως ότι αυτό δεν πρόκειται να έχει την παραμικρή επίπτωση στα «σπιρούνια»…

Σύμφωνα με την συμβουλευτική εταιρεία οικονομικών Deloitte το χρέος των συλλόγων της Πρέμιερ Λιγκ υπερδιπλασιάστηκε μέσα σε ένα χρόνο και ως το 2006 εκτινάχθηκε από 674 εκατομμύρια έφτασε στα 1,6 δισεκατομμύρια λίρες. Εξ αυτών κάτι παραπάνω από το 1,3 έχουν χρεωθεί οι Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ (660 εκατομμύρια), Λίβερπουλ (350) και Άρσεναλ (307). Η Τσέλσι λείπει από τη λίστα απλώς και μόνον, επειδή ο ιδιοκτήτης της Ρομάν Αμπράμοβιτς ισοσκελίζει από την τσέπη του τις ετησίως εννιαψήφιες απώλειες.

Κι αν η Άρσεναλ εξοφλεί το χρέος της, το οποίο εν πολλοίς δημιουργήθηκε από την κατασκευή του “Emirates”, σε βάθος χρόνου (θα αποπληρώνει στην εταιρεία χρέους 18 εκατομμύρια λίρες ετησίως για τα επόμενα 25 χρόνια), οι δύο ανταγωνιστές της, των οποίων τα χρέη προέκυψαν μέσα από τη χρηματοδότηση της ανάληψής τους από τους νέους ιδιοκτήτες, κινούνται με ακόμη μεγαλύτερο ρίσκο. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ εμβάζει ετησίως στην υπηρεσία χρέους ένα τεράστιο κομμάτι της κερδοφορίας της (42 εκατομμύρια λίρες), το ταμείο της Λίβερπουλ μετά το σχετικό έμβασμα στην ίδια υπηρεσία (30 εκατομμύρια λίρες ετησίως) πρακτικώς μένει… άδειο!

«Οφείλουν ν’ ανησυχούν»

Δεδομένου πως αφ’ ενός και οι δύο σύλλογοι θα υποχρεωθούν σύντομα να χρηματοδοτήσουν με νέο τρόπο τα δάνειά τους αφ’ ετέρου η Λίβερπουλ χρειάζεται άλλα 300 εκατομμύρια λίρες για το νέο της στάδιο, η εφημερίδα “Telegraph” πιστεύει πως «η παγκόσμια οικονομική κρίση θα έχει σοβαρές συνέπειες στο πρωτάθλημα». Στο σχετικό δημοσίευμα φιλοξενείται η άποψη του επενδυτή Κιθ Χάρις, σύμφωνα με την οποία μελλοντικά οι αγγλικοί σύλλογοι θα δυσκολεύονται όλο και πιο περισσότερο να εξασφαλίζουν πόρους από την αγορά μετοχών ή δανείων: «Οι ιθύνοντες στη Λίβερπουλ και στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ οφείλουν να ανησυχούν. Το πρόβλημα προκύπτει, όπως και στις υποθήκες των απλών ανθρώπων, όταν εκπνεύσει η περίοδος του σταθερού επιτοκίου. Όλα συντείνουν πως ο μοναδικός δρόμος εισροής χρημάτων συνίσταται στην εύρεση ακόμη πιο πλούσιων ιδιοκτητών».

Ακριβώς αυτό το θέμα διχάζει τώρα τη διοίκηση της Λίβερπουλ, στην οποία την τάξη κρατά μόνον η προοπτική κατάκτησης του Τσάμπιονς Λιγκ. Για τους αγγλικούς συλλόγους άλλωστε η κούπα με τα αυτιά έχει πάψει προ πολλού ν’ αποτελεί το κερασάκι στην τούρτα κι έχει μετατραπεί στην κόλλα, η οποία προσδίδει συνοχή στο οικονομικό τους παζλ. Αν η Λίβερπουλ δεν κατακτήσει το τρόπαιο, όπως το έπραξε το 2005, τότε θα δημιουργήσει χρέος.

Γι’ αυτό και ο Τζορτζ Τζίλετ, ο οποίος πριν από ένα χρόνο αγόρασε από κοινού με τον Τομ Χικς το σύλλογο, δελεάζεται από την ύψους 400 εκατομμυρίων λιρών πρόταση εξαγοράς των σεΐχηδων του Ντουμπάι. Ο Χικς δεν θέλει να πωλήσει, η έριδα κορυφώνεται. Για τα παιχνίδια με την Άρσεναλ οι δυο τους έχουν κλείσει ήδη ξεχωριστές θέσεις…
Δημοσιεύτηκε στην ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ