Η αυτοκρατορία του τζόγου

Η δυνατότητα επηρεασμού της έκβασης ενός ποδοσφαιρικού αγώνα ασφαλώς δεν αποτελεί είδηση. Απλώς κάθε νέος κρίκος στον ήδη μακρύ κατάλογο χωρών με ύποπτες αλλοίωσης αναμετρήσεις παγιώνει την πεποίθηση πως ό,τι παλαιότερα μπορούσε να διαλευκανθεί με τις παραδοσιακές μεθόδους έρευνας και να τιμωρηθεί, έχει γίνει σχεδόν ανεξέλεγκτο στην εποχή του διαδικτύου με τις πολυποίκιλες δυνατότητες στοιχηματισμού, άρα και επηρεασμού της ακεραιότητας του αθλήματος.

Η Bwin, επί παραδείγματι, για σχεδόν 90 αθλήματα προσφέρει καθημερινά περί τα 10.000 στοιχήματα -χωρίς να υπολογίζεται το ζωντανό ποντάρισμα (live betting)! Η δυνατότητα αλλοίωσης είναι απεριόριστη, υπό την προϋπόθεση ότι θα βρεθεί ένα «συμπαίκτης», ο οποίος -έναντι μικρής ή μεγάλης αμοιβής- θα… σπρώξει τη θεά Τύχη στην επιθυμητή κατεύθυνση.

Μέθοδοι

Ο εν λόγω «συμπαίκτης» μπορεί να είναι ποδοσφαιριστής (σχεδόν πάντα ένας τερματοφύλακας ή αμυντικός), προπονητής, παράγοντας ή διαιτητής. Οι απατεώνες επιλέγουν τους (λιγοστούς) στόχους τους και τους προσεγγίζουν μέσω μεσαζόντων, οι οποίοι έχουν ακριβέστατες πληροφορίες για την οικονομική κατάσταση, τον χαρακτήρα και τα (πιθανά) ένοχα μυστικά του κάθε στόχου.

Αρχικά οι μεσάζοντες επιζητούν να κερδίσουν την εμπιστοσύνη του στόχου, προσκαλώντας τον π.χ. για φαγητό. Ακολουθεί ο έλεγχος προθυμίας. Αν δεν αισθανθούν βέβαιοι πως ο στόχος είναι «μέσα» για το κόλπο, δεν του αναφέρουν το ποσό της δωροδοκίας. Και μόνο αφού αυτό καταβληθεί, του αποκαλύπτουν τι περιμένουν από αυτόν ως ανταπόδοση.

Η συναινετική μέθοδος δεν είναι η μοναδική. Συχνά χρησιμοποιούνται η εξαπάτηση («ο πρόεδρος και ο προπονητής της ομάδας σου είναι ήδη στο κόλπο», είναι μια συχνή ατάκα σε διστακτικούς ποδοσφαιριστές), ο εκβιασμός (απαγωγές συγγενικών προσώπων), η σωματική βία ή και ο μέσω ενεργειών τρίτων επηρεασμού της απόδοσής του στόχου (δωροδοκία γιατρών και μαγείρων, προκειμένου να χορηγούν στους ποδοσφαιριστές ουσίες για μειωμένη απόδοση)!

Ελεγκτικοί μηχανισμοί

Αντιδρώντας στην αποκάλυψη περισσότερων από 20 στοιχηματικών σκανδάλων την περασμένη δεκαετία η ΟΥΕΦΑ και οι ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες αρκετών χωρών συνεργάζονται με εταιρείες (βλέπε Betradar, Betfair, Sportradar κ.ά.), οι οποίες έχουν συμβληθεί με τους κορυφαίους παρόχους στοιχηματισμού ανά τον κόσμο και σημαίνουν συναγερμό, οσάκις παρατηρείται ασυνήθιστα μεγάλος όγκος συναλλαγών ή εντυπωσιακές αλλαγές αποδόσεων σε ένα παιχνίδι.

Το ελεγκτικό-προειδοποιητικό σύστημα δεν αποδεικνύεται -τουλάχιστον μέχρι σήμερα και στην υπάρχουσα μορφή του- ιδιαίτερα αποτελεσματικό. Από τη μία αναζητεί και δύναται να αναδείξει μόνο την αλλοίωση αποτελέσματος που αποσκοπεί σε υπερμέγεθες οικονομικό όφελος. Όποια αλλοίωση δεν αφορά το αποτέλεσμα (αλλά τα κόρνερ, τις κίτρινες κάρτες και άλλα επιμέρους στοιχήματα) και δεν συνοδεύεται από ασυνήθιστο τζίρο (όπως συμβαίνει, αν το παιχνίδι στηθεί την τελευταία στιγμή ή για βαθμολογικό λόγο), δεν καταγράφεται και αντιμετωπίζει ως μη γενόμενη!

Δεύτερο μειονέκτημα του συστήματος είναι πως σπάνια προλαμβάνει το κακό και οι κατόπιν εορτής έρευνες σπάνια οδηγούν στη σύλληψη των δωροδοκηθέντων ή/και των μεσαζόντων, αφού συχνά εκλείπει η συνεργασία και στήριξη από τις αρχές των εμπλεκομένων χωρών και ομοσπονδιών. Ιδίως στις χώρες της ανατολικής και νότιας Ευρώπης οι ερευνητές της Europol ευρίσκονται αντιμέτωποι με γραφειοκρατικά εμπόδια και ένα τείχος σιωπής.

Τέλος, το σύστημα αντλεί δεδομένα μόνο από τις δηλωμένες, συμβεβλημένες και νόμιμες εταιρείες αφήνοντας εκτός νυμφώνος το μεγαλύτερο, επικινδυνότερο και απειλητικότερο κομμάτι της αυτοκρατορίας του παγκόσμιου τζόγου: τη στοιχηματική μαφία της Άπω Ανατολής που -ένεκα της παντελούς απουσίας περιορισμών και εποπτικών μηχανισμών- αποτελεί ιδεώδη περιοχή για κάθε έμπορο όπλων ή ναρκωτικών, ο οποίος μέσω διαδικτύου έχει τη δυνατότητα να ξεπλύνει εικονικά το βρώμικο χρήμα του και να αυξήσει περαιτέρω το κεφάλαιό του. Γι’ αυτό και όσοι κινούν τα νήματα αυτού του παγκοσμίως ανθούντος εμπορίου, οι αποκαλούμενοι νονοί της στοιχηματικής μαφίας, παραμένουν πάντοτε ασύλληπτοι.

Ανθολόγιο στοιχηματικών σκανδάλων ανά τον κόσμο

ΟΥΕΦΑ: Τον περασμένο Νοέμβριο η ευρωπαϊκή ποδοσφαιρική ομοσπονδία παρέδωσε στη Europol εμπιστευτική λίστα με 26 αναμετρήσεις των διοργανώσεών της (από το 2005 ως το 2009) που ήταν ύποπτοι για αλλοίωση αποτελέσματος, ενώ τον ίδιο μήνα η Εισαγγελία του Μπόχουμ ανακοίνωσε ότι -κατόπιν υποκλοπής τηλεφωνικών συνομιλιών υπόπτων για οργανωμένο έγκλημα- περισσότερα από 200 παιχνίδια μέσα στο 2009 (σε Τσάμπιονς και Γιουρόπα Λιγκ, προκριματικά EuroU21 και στα πρωταθλήματα Γερμανίας, Τουρκίας, Ελβετίας, Βελγίου, Κροατίας, Ουγγαρίας, Αυστρίας, Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και Σλοβενίας) είναι ύποπτα για αλλοίωση ή απόπειρα αλλοίωσης αποτελέσματος.

ΕΛΛΑΔΑ: Πλην του αγώνα Ντιναμό Τιφλίδας-Πανιωνίου στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ και της περίφημη «παράγκας» της διαιτησίας, δημόσια αναφορά σε στημένα παιχνίδια έκανε ο πρόεδρος των Λύκων (ομάδα β’ εθνικής), χωρίς -παραδόξως- να κινηθούν διαδικασίες ή να επιβληθούν κυρώσεις. Μόλις προχθές ο πρόεδρος της ΕΠΟ, Σοφοκλής Πιλάβιος, κατέθεσε στο Πρωτοδικείο Αθηνών όσα στοιχεία περιελάμβαναν οι φάκελοι της UEFA για τα ύποπτα αλλοίωσης παιχνίδια στο ελληνικό πρωτάθλημα.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Τον Ιανουάριο του 2005 «έσκασε» το σκάνδαλο Χόιτσερ με πρωταγωνιστή τον νεαρό Γερμανό διαιτητή, ο οποίος -για λογαριασμό της σπείρας των Κροατών αδελφών Άντε, Μίλαν και Φίλιπ Σάπινα- είχε αλλοιώσει αποτελέσματα σε παιχνίδια κυπέλλου, β’ και γ’ κατηγορίας. Καταδικάστηκαν σε φυλάκιση, ο Χόιτσερ χωρίς αναστολή. Το σκάνδαλο αποκαλύφθηκε ένεκα υποψιών που εξέφρασαν τέσσερις διαιτητών για τον συνάδελφό τους. Ένα χρόνο αργότερα ένας παίκτης αποκάλυψε απόπειρα δωροδοκίας, οι έρευνες αποκάλυψαν τέσσερις ποδοσφαιριστές γ’ και δ’ κατηγορίας που είχαν δωροδοκηθεί (τους επιβλήθηκαν χρηματικά πρόστιμα) και τους εγκεφάλους (εν μέρει προερχόμενοι από την Ασία) που καταδικάστηκαν σε φυλάκιση.

ΙΤΑΛΙΑ: Πριν το μέγα σκάνδαλο calciopoli (ή Moggiopoli) τον Μάιο του 2006 (κόστισε αφαίρεση δύο τίτλων και υποβιβασμό στη Γιουβέντους και τις βαριές ποινές σε Μίλαν, Φιορεντίνα, Λάτσιο, Ρετζίνα) με υποβιβασμό είχαν τιμωρηθεί Μίλαν και Περούτζια για συμμετοχή σε δωροδοκίες και στημένα παιχνίδια, την περίοδο 2003/04 τα αποτελέσματα έξι αγώνων αποδείχθηκαν προκαθορισμένα (επιβλήθηκαν ποινές σε αρκετούς προπονητές, ποδοσφαιριστές και συλλόγους), ενώ ακόμη δεν έχει διερευνηθεί σε βάθος η υπόθεση της τελευταίας αγωνιστικής του πρωταθλήματος 2000/01, όταν έξι από τους εννέα αγώνες έληξαν με σκορ 2-1, στο οποίο είχαν παιχτεί υπερβολικά ποσά...

ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ: Πριν το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2004 η διοργανώτρια χώρα κλονίστηκε από το σκάνδαλο «Χρυσή Σφυρίχτρα», στο πλαίσιο του οποίου κινήθηκαν αγωγές εναντίον 171 ατόμων, μεταξύ των οποίων 110 διαιτητές και οι πρόεδροι της λίγκας, του συνδέσμου διαιτητών και της Γκιμαράες.

ΒΡΑΖΙΛΙΑ: Το 2005 ο διαιτητής ΦΙΦΑ Εντίλσον Περέιρα ντε Καρβάλιο παραδέχθηκε ότι -υπό το βάρος απειλών για τη ζωή του ιδίου, της συζύγου και της κόρης του- αλλοίωσε για λογαριασμό διαδικτυακής στοιχηματικής μαφίας επτά από τα ένδεκα παιχνίδια πρωταθλήματος που είχε διευθύνει. Η αμοιβή του κυμαινόταν από 4.500 μέχρι 6.750 ευρώ. Επίσης ο διαιτητής Πάολο Ζοζέ Ντανελόν ομολόγησε ότι έστησε τρεις αγώνες έναντι 13.000 δολαρίων.

ΤΣΕΧΙΑ: Ο πρόεδρος της Σινότ Στάρε Μέστο, Μίροσλαβ Βαλέντα, αποδείχθηκε ιδιοκτήτης εταιρείας στοιχημάτων “Synot Tip”, ενώ η αστυνομία προχώρησε στη σύλληψη πέντε διαιτητών αναμεμειγμένων σε στημένα παιχνίδια!

ΒΕΛΓΙΟ: Η εκπομπή “Panorama” του κρατικού φλαμανδικού καναλιού Eenαποκάλυψε σκάνδαλο έξι στημένων παιχνιδιών με πρωταγωνιστή τη Λα Λουβιέρ και τον Ιταλό ατζέντη, Πιέτρο Αλάτα. Αναμεμειγμένοι ήταν νυν και πρώην ποδοσφαιριστές της ομάδας, ο νυν και ο πρώην προπονητής, τεχνικοί συνεργάτες, ο αθλητικός διευθυντής κ.ά.

ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ: Τον Ιούνιο του 2005 υπέρογκα ποσά παίχτηκαν σε ευρεία ήττα της Αλιάνσι στο παιχνίδι με τη Χάκα, το οποίο έληξε 8-0! Η φινλανδική εταιρεία στοιχημάτων "Veikkaus", χορηγός του πρωταθλήματος, υποχρεώθηκε στη μεγαλύτερη επιστροφή χρημάτων για ποδοσφαιρικό αγώνα από την ίδρυσή της, ενώ η φινλανδική ομοσπονδία τιμώρησε την Αλιάνσι και τον Βέλγο προπονητή της με πρόστιμο 15.000 ευρώ για πλημμελή προετοιμασία. Ο Κινέζος πρόεδρος της Αλιάνσι, Γε Ζεϊγιούν, είχε συλληφθεί στις Βρυξέλλες για στήσιμο αγώνων και αφέθηκε ελεύθερος με περιοριστικούς όρους.

ΚΙΝΑ: Τον Ιούλιο του 2005 αποκαλύφθηκε κύκλωμα που αποκόμισε 13 εκατομμύρια δολάρια από παράνομα στοιχήματα, στο οποίο οι εμπλεκόμενοι ποδοσφαιριστές στοιχημάτιζαν σε ήττα των ομάδων τους!

ΒΙΕΤΝΑΜ: Το 2005 αποκαλύφθηκε κύκλωμα στημένων αγώνων στο οποίο συμμετείχαν 40 διαιτητές, μεταξύ των οποίων και ο επικεφαλής της ομοσπονδίας διαιτητών Τρουόνγκ Τε Τοάν!

ΤΟΥΡΚΙΑ: Μόλις τον περασμένο μήνα η αστυνομία προχώρησε σε 77 προσαγωγές και 36 συλλήψεις στο πλαίσιο έρευνας για αλλοίωση 19 αγώνων, μεταξύ των οποίων και αρκετοί της πρώτης κατηγορίας με «πρωταγωνιστές» παίκτες και προπονητές.

ΠΟΛΩΝΙΑ: Την περασμένη τετραετία περισσότεροι από 230 αθλητικοί αξιωματούχοι, διαιτητές, προπονητές και παίκτες έχουν κατηγορηθεί για διαφθορά, ενώ ένας πρώην πρόεδρος ομάδας πρώτης κατηγορίας έχει καταδικαστεί σε τετραετή φυλάκιση.

ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ: Τον περασμένο Σεπτέμβριο, λίγες μέρες πριν το τοπικό ντέρμπι με την ΤΣΣΚΑ, η Λέφσκι Σόφιας έλαβε για τέσσερις παίκτες της πρόταση τεσσάρων εκατομμυρίων ευρώ από τη Ρούμπιν Καζάν που ισχυριζόταν πως είχε αποδεκατιστεί από τη γρίπη των χοίρων και είχε λάβει κατ’ εξαίρεση άδεια μετεγγραφών από την UEFA. Την παραμονή του ντέρμπι οι παίκτες ταξίδεψαν στη Ρωσία, όπου αποκαλύφθηκε η απάτη της στοιχηματικής μαφίας που είχε «φορτώσει» τον άσο της ΤΣΣΚΑ, η οποία πήρε το ντέρμπι με 2-0.
Δημοσιεύτηκε στην ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ