«Αυτό είναι το τέλος του ανταγωνισμού»

Την περασμένη Τετάρτη η UEFA εγκαινίασε -με την ανακοίνωση των δέκα υποψηφίων- τη διαδικασία για την ανάδειξη του κορυφαίου ποδοσφαιριστή στην Ευρώπη. Το συγκεκριμένο βραβείο (σ.σ. την περασμένη τετραετία κατέληξε κατά σειρά στους Μέσι, Ινιέστα, Ριμπερί και Ρονάλντο) θεσπίστηκε κατόπιν πρωτοβουλίας του Μισέλ Πλατινί και σε συνεργασία με τον όμιλο Ευρωπαϊκών Αθλητικών Μέσων (European Sports Media - ESM). Στην Πράγα ο πρόεδρος της UEFA παραχώρησε συνέντευξη σε δημοσιογράφους της ESM και η κυριακάτικη «Σ» τη δημοσιεύει σήμερα αυτούσια και κατ’ αποκλειστικότητα.

Ποια είναι η γνώμη σας για το Βραβείο του Καλύτερου Ποδοσφαιριστή στην Ευρώπη και για την περασμένη περίοδο;

Ήταν σημαντικό να υπάρχει ένα ευρωπαϊκό βραβείο και ήταν ωραίο να συνδεθεί με την ESM, διότι εκπροσωπείτε τους δημοσιογράφους απ’ όλη την Ευρώπη και συγκεντρώνεστε για να ψηφίσετε τους κορυφαίους παίκτες. Ήθελα μια ζωντανή ψηφοφορία κι ευχαριστώ την ESM που το οργάνωσε. Είναι μια καλή ευκαιρία να προωθήσουμε όχι μόνο τον καλύτερο ποδοσφαιριστή, αλλά και τα περιοδικά που προάγουν την ομορφιά του ποδοσφαίρου. Είμαι πολύ περήφανος και ευγνώμων γι’ αυτήν τη συνεργασία -ήταν και παραμένει μια καλή ιδέα.

Σε ό,τι αφορά την περασμένη περίοδο, το επίπεδο του ποδοσφαίρου ήταν πολύ καλό. Πλέον ο κόσμος παρακολουθεί ζωντανά τις αναμετρήσεις στην Ευρώπη. Κάθε Σαββατοκύριακο μπορούμε να δούμε ένα καλό παιχνίδι σε Αγγλία, Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία, Γαλλία, Γερμανία ή Ρωσία. Και στο τέλος της περιόδου έχουμε τον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ, δηλαδή ό,τι καλύτερο υπάρχει.

Η σεζόν ποικίλλει, ανάλογα με το μέρος. Στην Αγγλία το θέαμα είναι καλύτερο απ’ ό,τι στην Ιταλία -ίσως όχι το παιχνίδι, αλλά το θέαμα, διότι στην Ιταλία τα γήπεδα είναι άδεια ένεκα ορισμένων προβλημάτων. Στην Αγγλία ή στη Γερμανία, ο αγωνιστικός χώρος είναι ωραίο, το γήπεδο γεμάτο, το παιχνίδι δυνατό, ο διαιτητής καλός. Υπάρχουν ορισμένες διαφορές. Σε Γαλλία και Ισπανία παίζουν διαφορετικά απ’ ό,τι σε Αγγλία και Ιταλία, αλλά είναι πάντα όμορφο για την εξέλιξη του ποδοσφαίρου, διότι το θέαμα που προσφέρουμε στον κόσμο είναι ωραίο. Ως πρόεδρος της UEFA είμαι πολύ ικανοποιημένος και το Τσάμπιονς Λιγκ είναι η συνέπεια αυτού του ποδοσφαίρου σε όλη την Ευρώπη.

Έχετε κουραστεί να απονέμετε τρόπαια σε ισπανικούς συλλόγους;

Όχι, διότι το Τσάμπιονς Λιγκ είναι μια πολύ δύσκολη  διοργάνωση, την οποία ουδείς έχει κατακτήσει συνεχόμενες χρονιές, σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε στο Κύπελλο Πρωταθλητριών με Άγιαξ, Μπάγερν και Λίβερπουλ. Πάντα σέβομαι τον εκάστοτε θριαμβευτή του Τσάμπιονς Λιγκ, διότι η σεζόν είναι ζόρικη. Όταν έπαιζα εγώ, είχαμε σημαντικά παιχνίδια από τα προημιτελικά και μετά: δύο προημιτελικούς, δύο ημιτελικούς, τον τελικό και μετά το τρόπαιο.

Τώρα τα καλά παιχνίδια ξεκινούν τον Σεπτέμβριο! Από τότε πρέπει ν’ αρχίσεις να νικάς. Φυσικά οι μεγάλες ομάδες προκρίνονται στα νοκ άουτ, αλλά νομίζω ότι πάντοτε απονέμω το τρόπαιο στην ομάδα που το αξίζει.

Ως Μισέλ Πλατινί, πρώην παίκτης της Γιουβέντους, έχω απονείμει στο παρελθόν το τρόπαιο σε σύλλογο από το Μιλάνο (Ίντερ) και θα ήμουν ευτυχής να το δώσω και σε άλλη ομάδα της Ιταλίας, πιο συγκεκριμένα από το Πεδεμόντιο (γέλια), αλλά την περασμένη περίοδο ήταν αδύνατον, διότι η Μπαρσελόνα έπαιξε εξαιρετικά.

Ποιοι είναι οι κορυφαίοι παίκτες τώρα;

Φυσικά, ο Ρονάλντο και ο Μέσι.

Διαπιστώνετε διαφορές ανάμεσα στην Μπαρσελόνα του Πεπ Γκουαρδιόλα και αυτήν του Λουίς Ενρίκε;

Φυσικά, πολλές. Ποιος ήταν ο επιθετικός στην ομάδα του Πεπ; Όταν την είδα να νικά 4-0 τη Σάντος στο Τόκιο, δεν υπήρχε επιθετικός. Ήταν ο Μέσι και ο Φάμπρεγας, υπήρχε διαρκής κίνηση. Τώρα η Μπαρσελόνα έχει τρεις επιθετικούς: Μέσι, Σουάρες και Νεϊμάρ. Είναι εντελώς διαφορετικό. Η Μπαρσελόνα κατέκτησε το τελευταίο Τσάμπιονς Λιγκ στην κόντρα -σαν να έπαιζε η Γιουβέντους απέναντι σε ιταλικές ομάδες. Έχασε στις αντεπιθέσεις. Αυτό δεν συνέβαινε πριν μερικά χρόνια κι αποδεικνύει ότι πρέπει να προσαρμόζεις την ομάδα σου για να σέβεσαι τους παίκτες σου. Όταν έχεις Μέσι, Νεϊμάρ και Σουάρες, παίζεις αλλιώς απ’ όταν έχεις άλλους παίκτες.

Ποιος εκ των Γκουαρδιόλα και Λουίς Ενρίκε θα ήταν καλύτερος προπονητής για εσάς ως ποδοσφαιριστή;

Είναι διαφορετικά τώρα. Κοιτάξτε πού έπαιζε παλιά ο Μέσι και πού παίζει τώρα. Είναι δύο διαφορετικά στιλ παιχνιδιού. Τώρα είναι δεξιά, αλλά, όταν ξεκινούσε, έπαιζε αριστερά, μετά πιο κεντρικά. Οι παίκτες αλλάζουν και ο προπονητής δεν είναι χαζός. Παίζει μ’ έναν τρόπο, όχι επειδή το θέλει ο ίδιος, αλλά επειδή έχει παίκτες που μπορούν να παίξουν έτσι.

Είναι η επίθεση της Μπαρσελόνα η κορυφαία της εποχής;

Επί του παρόντος, ναι, διότι κατέκτησαν το Τσάμπιονς Λιγκ. Αλλά πέρυσι ήταν οι Ρονάλντο, Μπενζεμά και Μπέιλ. Τα δεδομένα μπορούν ν’ αλλάξουν από παιχνίδι σε παιχνίδι.

Νομίζετε ότι το ποδόσφαιρο έχει γίνει γρηγορότερο την τελευταία δεκαετία;

Όχι. Απλώς το παιχνίδι είναι πλέον πιο προστατευμένο από τον διαιτητή, υπάρχουν μπάλες γύρω από τον αγωνιστικό χώρο, απαγορεύεται το μπλοκάρισμα της μπάλας από τον τερματοφύλακα μετά από γύρισμα -αυτομάτως δημιουργείται μεγαλύτερη ένταση. Δεν είναι θέμα παικτών, αλλά τρόπου παιχνιδιού. Ίσως οι παίκτες να είναι καλύτερα γυμνασμένοι απ’ ό,τι προ 20ετίας, αλλά η μπάλα είναι πάντα ο πιο σημαντικός παράγων. Όπως μου έλεγε ο πατέρας μου: «Μισέλ, η μπάλα πάντα θα τρέχει πιο γρήγορα από σένα».

Τουλάχιστον στην εποχή μας παίζεται περισσότερο ποδόσφαιρο σ’ έναν αγώνα απ’ ό,τι στην εποχή σας;

Ίσως έχουμε μέχρι και 20 λεπτά περισσότερο ποδόσφαιρο.

Γιατί Ρονάλντο και Μέσι καταφέρνουν να διατηρούν επί μακρόν τέτοια παραγωγικότητα;

Επειδή είναι απίστευτοι κι επειδή υπάρχει μια ομάδα που παίζει γι’ αυτούς. Σε μια μεγάλη ομάδα πάντα υπάρχει ένας μεγάλος παίκτης που έχει γίνει τέτοιος λόγω του συνόλου. Το ίδιο ήταν και με τον Άγιαξ στην περίπτωση του Γιόχαν Κρόιφ. Εκείνος έκανε μεν τη διαφορά, αλλά χρειαζόταν και μια καλή ομάδα γύρω του. Είναι παιχνίδι συνόλου το ποδόσφαιρο.

Γιατί τότε δεν έχουμε δει παίκτες σε παλαιότερες εποχές να σκοράρουν όσο οι Ρονάλντο και Μέσι;

Στη δεκαετία του 80 ο Ούγκο Σάντσεθ στην καλύτερη σεζόν του στη Ρεάλ πέτυχε 38 γκολ, διότι η ομάδα είχε άλλο μπάτζετ τότε απ’ ό,τι τώρα με Ρονάλντο και Μπενζεμά ή απ’ ό,τι η Μπαρσελόνα, η οποία δεν έχει μόνον τον Μέσι, αλλά και τους Νεϊμάρ, Σουάρες.

Δεν αληθεύει συνεπώς ότι οι μετεγγραφικοί κανονισμοί ήταν διαφορετικοί τότε;

Τώρα, με τον νόμο Μποσμάν, μπορείς να έχεις όλους τους κορυφαίους στην ίδια ομάδα. Στο παρελθόν, στην Ισπανία, υπήρχαν οι Ρεάλ, Ατλέτικο, Μπαρσελόνα, Βαλένθια -πολλές ομάδες- και οι παίκτες ήταν σε διαφορετικούς συλλόγους. Τώρα, λίγο πολύ, οι κορυφαίοι είναι σε μία ή δύο ομάδες. Ο νόμος Μποσμάν, όχι το ποδόσφαιρο, άλλαξε τα δεδομένα.

Όταν το ποδόσφαιρο σε συλλογικό επίπεδο είναι τέτοιο, γίνεται πιο δύσκολο να προωθήσεις το ποδόσφαιρο των εθνικών ομάδων;

Επιχειρούμε να το κάνουμε μέσα από τα προκριματικά του Euro. Στον κόσμο αρέσουν οι εθνικές ομάδες. Το σημαντικό μελλοντικά θα είναι ο περιορισμός της δυνατότητας συγκέντρωσης των κορυφαίων σε μία ή δύο ομάδες. Αυτό είναι το τέλος του ανταγωνισμού. Με τον νόμο Μποσμάν ήταν δύσκολο να το καταφέρουμε στο ξεκίνημα, αλλά πλέον ο κόσμος το έχει συνειδητοποιήσει. Γι’ αυτό υποστηρίζω την άποψη ότι χρειαζόμαστε περισσότερους παίκτες από τις ακαδημίες, διότι είναι αδύνατο να δώσουμε μάχη για γηγενείς. Τον ερχόμενο Σεπτέμβριο θα έχουμε συναντήσεις με τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και την Επιτροπή της Ε.Ε. για να δουλέψουμε σε αυτόν τον τομέα. Αυτή τη στιγμή έχουμε συλλόγους με τόσα λεφτά που μπορούν ν’ αγοράσουν οποιονδήποτε. Πρέπει να σκεφτούμε το ποδόσφαιρο σε όλη την Ευρώπη, όχι μόνο δύο ή τρεις συλλόγους.

Είναι αυτό ένα από τα επιτεύγματα του financial fair play?

Οι σύλλογοι μου ζήτησαν να κάνω κάτι, διότι δεν μπορούν να συνεχίσουν να πληρώνουν τέτοια ποσά και επειδή οι ζημίες είχαν φτάσει τα 1,7 δισεκατομμύρια. Το κάναμε και νομίζω ότι δουλεύει πολύ καλά. Έχουμε αξιοπρόσεκτη πρόοδο, αφού οι ζημίες το 2014 είχαν περιοριστεί στα 400 εκατομμύρια. Πρόκειται για επιτυχία! Φυσικά, ένας ή δύο σύλλογοι δεν είναι και τόσο χαρούμενοι, αλλά χιλιάδες άλλοι είναι.

Ο πρόεδρος της ισπανικής λίγκας αντιτίθεται στην απαγόρευση της ιδιοκτησίας από τρίτους, διότι οι μικρές ομάδες νομίζουν ότι αυτός είναι ο μόνος τρόπος ν’ ανταγωνιστούν Ρεάλ και Μπαρσελόνα. Τι πιστεύετε;

Η ιδιοκτησία από τρίτους έχει τελειώσει, είναι απαγορευμένη από τη FIFA. Καλώς, διότι μετέτρεπε χρήματα των συλλόγων σε χρήματα ιδιωτών, οι οποίοι πλούτιζαν, ενώ οι ομάδες φτώχαιναν. Η ιδιοκτησία από τρίτους αφαιρεί χρήμα από το ποδόσφαιρο και το αποθηκεύει σε offshore. Οι παίκτες δεν αποφασίζουν για τους εαυτούς τους, διότι μετατρέπονται σε προϊόντα. Μικρός είχα απεργήσει υποστηρίζοντας ότι στο τέλος του συμβολαίου του ένας ποδοσφαιριστής πρέπει να είναι ελεύθερος να πάει, όπου επιθυμεί. Τώρα οι παίκτες ανήκουν σ’ εταιρείες που αποφασίζουν. Για μένα είναι σκάνδαλο. Πρέπει να πολεμήσουμε αυτές τις εταιρείες. Μπορούν να προσφύγουν στο δικαστήριο, αλλά το ηθικό πλεονέκτημα είναι δικό μου.

Η ιδιοκτησία από τρίτους είναι πρόβλημα και για την ακεραιότητα των διοργανώσεων, διότι δημιουργεί κίνδυνο σύγκρουσης συμφερόντων. Ιδιώτες ή εταιρείες μπορούν να ελέγχουν πολλούς ποδοσφαιριστές σε διαφορετικές ομάδες και να έχουν επίδραση στο αποτέλεσμα μιας διοργάνωσης. Ο κίνδυνος μεγαλώνει περαιτέρω, αν οι τρίτοι επενδυτές έχουν οικονομικό συμφέρον όχι μόνο πάνω στα δικαιώματα παικτών, αλλά και συλλόγων. Οι τρίτοι ενδέχεται να εκμεταλλευτούν ένα σύλλογο σε οικονομική δυσχέρεια για να αποκτήσουν τον έλεγχο των ποδοσφαιριστών του και να επηρεάσουν τη μετεγγραφική πολιτική του. Στο τέλος, αυτό είναι επιζήμιο για τη φήμη του ποδοσφαίρου, ενώ η απουσία διαφάνειας δημιουργεί περαιτέρω κινδύνους για ξέπλυμα χρήματος κι άλλες εγκληματικές δραστηριότητες. Το μετεγγραφικό σύστημα δεν χρησιμοποιείται για τη βελτίωση των ομάδων, αλλά για την εξασφάλιση κερδών από το ποδόσφαιρο. Η FIFPro, η ένωση των παικτών, συμφωνεί μαζί μου ότι η ιδιοκτησία από τρίτους πρέπει να απαγορευτεί δια παντός.

Είστε πεπεισμένος ότι το financial fair play στέκει νομικά;

Ναι. Ποια εταιρεία με ζημίες 1,7 δισ. ετησίως μπορεί να επιβιώσει; Κάποια μέρα θα «σκάσει». Πέρασε ο καιρός που το ποδόσφαιρο μπορούσε να επιβιώσει πέρα και πάνω από τους κανόνες της ζωής. Όταν θα έχουμε λύσει το πρόβλημα με τις ζημίες, ίσως μπορούμε ν’ ασχοληθούμε με τις επενδύσεις. Άλλωστε εξασφαλίζοντας τα οικονομικά των σωματείων κάνουμε και τους παίκτες λιγότερο ευάλωτους στο στήσιμο αγώνων.

Ορισμένες χώρες άρχισαν να εισαγάγουν δικούς τους κανόνες FFP και στην Ισπανία σύλλογοι υποβιβάστηκαν ένεκα μη πληρωμής φόρων. Η άποψή σας;

Είναι καλά νέα. Η Αγγλία το έκανε, η Ισπανία επίσης. Αποδεικνύει ότι ήμασταν σωστοί και υπήρχε ανάγκη να γίνει κάτι. Οι σύλλογοι πρέπει να πληρώνουν τους παίκτες και τους φόρους τους, είναι μια υποχρέωση, είναι κοινή λογική.

Δημοσιεύτηκε στην κυριακάτικη Σημερινή στις 19 Ιουλίου 2015.